Zalecane dla krów cielnych i w okresie laktacji dawki pokarmowe należy korygować zależnie od jakości pasz. Mogą się one bowiem dość znacznie różnić pod względem zawartości energii i składników pokarmowych. Należy stosować wyższe dawki pasz treściwych, jeżeli pasze objętościowe mają mało energii i niższą jakość. Dawki pokarmowe dla krów, składające się wyłącznie z traw lub zielonek z roślin motylkowych, mogą mieć zbyt niską zawartość energii.

Jeżeli krowy otrzymują tylko paszę objętościową, należy szczególnie uważnie obserwować ich użytkowość rozpłodową. Czasem trzeba dodać do paszy objętościowej 1,3 do 2,2 kg paszy treściwej dzienne na sztukę, aby krowę udało się ponownie zacielić. Jeśli stosuje się dawki pokarmowe oparte wyłącznie na paszach objętościowych, krowy powinny mieć stały dostęp do mieszanki mineralnej, zawierającej 8-12 proc. fosforu oraz witaminę A.

Jeżeli jest dostateczna ilość trawy, dorosłe krowy cielne w okresie zasuszenia powinny zaspokajać swoje potrzeby białkowe i energetyczne pasąc się na pastwisku z dużym udziałem kostrzewy łąkowej. Dodatek dobrej jakości siana łąkowego lub mieszanki treściwej może być potrzebny, gdy śnieg przykryje pastwisko lub gdy krowy wysokocielne są zbyt chude. Zimowe dawki pokarmowe dla krów karmiących cielęta zawierają zwykle zbyt mało białka, chyba że stosuje się dodatkowo siano z roślin motylkowych.

Cielęta odsadzone i krowy w pierwszych 90. dniach laktacji potrzebują zwykle około 0,5 kg dodatku paszy treściwej, zawierającej 40 proc. białka, oraz 1,4 -1,8 kg mieszanki zbożowej (lub zamiennie melasy albo innej paszy treściwej), aby zaspokoić swoje potrzeby pokarmowe w okresie zimowego żywienia na pastwisku z przewagą kostrzewy łąkowej.

Maksymalne pobranie suchej masy przez krowy wynosi 2,1 kg na każde 100 kg masy ciała. Zdolność do pobrania paszy i prędkość przechodzenia paszy przez przewód pokarmowy jest mniejsza dla pasz o niskiej jakości, zawierających mało białka. Dawki pasz objętościowych należy korygować zależnie od zawartości suchej masy. Dawka kiszonki zawierającej 30 proc. suchej masy musi być o jedną trzecią większa niż dawka kiszonki zawierającej 40 proc. suchej masy.

W latach niedoboru siana zboże może być tańszym źródłem składników pokarmowych niż siano. Najlepszej jakości pasze objętościowe powinny być w pierwszej kolejności przeznaczane do żywienia cieląt, pierwiastek i krów karmiących.


Przykładowe dawki pokarmowe dla krów wysokocielnych, ważących 450 kg, w okresie żywienia zimowego:
  • 1,3 kg siana z roślin motylkowych dobrej jakości, 22 kg kiszonki z kukurydzy dobrej jakości (33 proc. s.m.), mieszanka mineralna
  • 23 kg kiszonki z kukurydzy dobrej jakości, 0,15 kg dodatku białkowego o zawartości 40 proc. białka, mieszanka mineralna
  • 5 kg słomy pszennej, 13 kg kiszonki z kukurydzy dobrej jakości, 0,5 kg dodatku białkowego o zawartości 40 proc. białka, mieszanka mineralna, 15-20 tys. j. m. witaminy A
  • 6,8 kg słomy pszennej, 3,6 kg siana łąkowego dobrej jakości, 2,2 kg melasy, mieszanka mineralna, 15-20 tys. j.m. witaminy A.
Przykładowe dawki pokarmowe dla krów w pierwszych czterech miesiącach cielności, w okresie żywienia zimowego:
  • 11 kg siana łąkowego dobrej jakości, 0,2 kg dodatku białkowego o zawartości 40 proc. białka, mieszanka mineralna, 36 tys. j.m. witaminy A
  • 22 kg sianokiszonki z traw lub traw z motylkowymi, 1,3 kg śruty kukurydzianej, mieszanka mineralna, 36 tys. j.m. witaminy A 
  • 8 kg siana dobrej jakości, 1,8 kg śruty kukurydzianej, 0,2 kg dodatku białkowego o zwartości 40 proc. białka, mieszanka mineralna, 36 tys. j.m. witaminy A 
  • 3,6 kg siana z motylkowych dobrej jakości, 4 kg siana łąkowego dobrej jakości, 3,6 kg śruty kukurydzianej, mieszanka mineralna, 37 tys. j.m. witaminy A 
  • 27 kg kiszonki z kukurydzy dobrej jakości (33 proc. s.m.), 0,9 kg dodatku białkowego o zawartości 40 proc. białka, mieszanka mineralna, 37 tys. j.m. witaminy A.
Broszurę Bydło mięsne. Krowa z cielęciem - żywienie można zamówić w Fundacji Wspierania Przedsiębiorczości w Polskiej Hodowli i Inseminacji: 05-806 Komorów, ul. Berylowa 34, tel. (0-22) 758-09-55.

Źródło: "Farmer" 09/2005