Od momentu wejścia Polski do UE interwencja na rynku wieprzowiny w zakresie dopłat do przechowywania mięsa była uruchamiana czterokrotnie, w latach: 2007, 2011, 2015 i 2016.

W tych latach, zła sytuacja na rynku trzody była powodowana różnymi czynnikami, m.in. wysokimi cenami zbóż, które nie szły w parze z cenami skupu trzody chlewnej. Natomiast w latach 2015/2016 załamanie rynku było efektem rosyjskiego embarga i ASF, co powodowało problemy w dystrybucji mięsa z UE.

Ile wieprzowiny trafiało do przechowywania?

Według danych KE, łącznie w 2007 r. w prywatnym przechowywaniu zgromadzono 98,6 tys. t wieprzowiny, w 2011 r. 141,5 tys. t., w 2015 r. 64 tys. t, natomiast w 2016 r. 90 tys. t. W tych latach Polska skorzystała z dopłat do przechowywania wieprzowiny w sumie do 28,2 tys. ton.

W tym roku uruchomienie prywatnego przechowywania wieprzowiny przez KE było podyktowane trudną sytuacją na rynku wieprzowiny, gwałtownie rosnącymi cenami pasz, które mocno odskoczyły od ceny sprzedaży świń.

Jednocześnie sytuację pogorszał od lat panoszący się afrykański pomór świń obecny w krajach UE, co cały czas negatywnie wpływa na handel poza kraje Wspólnoty. W podejmowaniu decyzji o uruchomieniu dopłat zaważyła również wojna w Ukrainie.

Przechowywanie wieprzowiny miało się wpisać w pakiet interwencyjno – pomocowy, na rzecz niwelowania negatywnych skutków gospodarczych wywołanych wojną.

Dopłaty do przechowywania wieprzowiny w 2022 r.

W tegorocznym naborze wniosków, który trwał praktycznie przez miesiąc od 25 marca do 29 kwietnia br. zgłoszono w sumie ze wszystkich krajów UE 47 541 ton. Patrząc na wcześniej opisane lata, gdy mechanizm był stosowany, można powiedzieć, że tegoroczny nabór wypadł skromnie.
Jak podaję MRiRW wnioski o dopłaty do prywatnego przechowywania wieprzowiny w Polsce złożyły dwa podmioty, obejmujące wolumen 5200 t.
Najwięcej mięsa zgłosili Holendrzy: 12 512 t, później Duńczycy 9 935 t, Hiszpanie 7 724 t i Niemcy 7 380 t.

Interwencja obejmowała 4 okresy czasowe dla przechowywanego mięsa.
Obejmują następujące ilości produktów dla poszczególnych okresów przechowywania:

60 dni - UE 27695 ton, w tym 4 500 Polska
90 dni - UE 12742,
120 dni - UE 2065,
150 dni - UE 5039, w tym 700 Polska

Niewielka ilość przechowywanej wieprzowiny

Dość skromna pula wieprzowiny, która trafiła do przechowywania nie powinna mieć wpływu na rynek. Mechanizm nie był z resztą z entuzjazmem przyjęty przez krajową branżę hodowców i producentów świń.

Przede wszystkim był oceniany jako spóźniony i kosztowny, bo przecież przechowywanie przez tak długi czas, przy wysokich kosztach energii nie należy do najtańszych.

Podobne stanowisko prezentowało również Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

- Przedstawiciel Polski poinformował Komisję Europejską (KE), że poprze przedłożony projekt rozporządzenia, jednocześnie podkreślił, że w ocenie Polski uruchomienie mechanizmu jest spóźnione, a przyznanie dopłat do przechowywania mięsa w sytuacji dynamicznie rosnących cen skupu świń ograniczy cel i efektywność tego mechanizmu – informowało wówczas biuro prasowe.

Ceny świń w Polsce i w Niemczech w ciągu ostatnich 6 miesięcy.
Ceny świń w Polsce i w Niemczech w ciągu ostatnich 6 miesięcy.

Co dalej z cenami wieprzowiny?

Jak się okazuje, popyt na wieprzowinę w kraju jest umiarkowany. Jak komentuje Aleksander Dargiewicz prezes POLPIG - Wzrost cen żywności oraz wysoka inflacja wpływa na bardziej ostrożne zachowania zakupowe konsumentów, a sezonowy wzrost handlu wieprzowiną nie jest widoczny jak w latach ubiegłych. Słabszemu popytowi towarzyszy mniejsza podaż żywca, która w najbliższych miesiącach prawdopodobnie pozostanie w trendzie malejącym. Daje to trochę nadziei na możliwość poprawy sytuacji producentów świń pod warunkiem pojawienia się impulsów popytowych. Uznanie przez Ukrainę unijnej regionalizacji ASF stwarza dla Polski dodatkowe możliwości eksportu i może dać impuls do wzrostu cen skupu. Rynek krajowy świń nieznacznie się ożywił. Skutkiem ożywienia jest niewielki wzrost średniej ceny tuczników do 8,10 zł/kg kl E (+0,10 zł) w stosunku do ubiegłego tygodnia. Nie poprawiło to jednak sytuacji producentów trzody chlewnej. Oferowane stawki nie pokrywają rosnących kosztów produkcji żywca wieprzowego. Wiele chlewni tuczowych nadal pozostaje pustych, w oczekiwaniu na poprawę koniunktury.