Wspólnym celem zarówno polskich, jak i zagranicznych programów hodowlanych, opracowanych nie tylko przez związki hodowców, lecz również przez firmy komercyjne o światowym zasięgu jest wysoka jakość wieprzowiny, uzyskiwana jak najmniejszym kosztem.

W związku z tym pojawia się następne zadanie – polscy hodowcy muszą sprostać konkurencji zagranicznych programów hodowlano-produkcyjnych, które już funkcjonują w Polsce, oraz tych, które w najbliższej przyszłości zamierzają wejść na nasz rynek. Jest to zadanie trudne. Polski Związek Hodowców i Producentów Trzody Chlewnej zakłada jednak, że przy właściwej realizacji przyjętych założeń programowych i konsekwencji w działaniu uda się te cele zrealizować. Dla naszych hodowców ma to ogromne znaczenie, gdyż zapewni im dochody ze sprzedaży krajowego materiału hodowlanego.

Doskonalenie genetyczne świń zaczyna się na etapie hodowli, prowadzonej w stadach zarodowych, gdzie realizowany jest postęp genetyczny w zakresie cech ważnych gospodarczo. W chowie masowym, obejmującym produkcję materiału rzeźnego, wykorzystywane są efekty uzyskanego postępu hodowlanego. Przemysł przetwórczy, odbierający wyniki hodowli i produkcji trzody, dostarcza środki spożywcze i oddziałuje na kierunki pracy hodowlanej w stadach zarodowych. Każde z tych trzech ogniw ma więc wpływ na program hodowlany trzody chlewnej.

Praca w stadzie polega na wyborze najlepszych zwierząt i pozostawieniu ich do dalszej hodowli. Następnie najwartościowsze osobniki są kojarzone w celu otrzymania potomstwa. Jednak wybór właściwych zwierząt musi być poprzedzony oceną odzwierciedlającą ich rzeczywistą wartość. Reasumując, w prowadzeniu pracy hodowlanej posługujemy się następującymi metodami: oceną wartości użytkowej i hodowlanej, wyborem najlepszych osobników na rodziców następnego pokolenia – czyli selekcją oraz indywidualnym doborem do kojarzeń.

Te wszystkie etapy hodowli zostały ujęte w „Planie strategicznym” opracowanym przez POLSUS. Jego celem jest przygotowanie krajowej hodowli trzody chlewnej do działania w warunkach intensywnej konkurencji w Unii Europejskiej. Opracowano i wdrożono nowe kierunki selekcji dla poszczególnych ras.

Polska biała zwisłoucha jest doskonalona jako linia mateczna. Głównym kierunkiem selekcji jest użytkowość rozpłodowa: liczba prosiąt żywo urodzonych i plenność. Inne cechy, takie jak przyrost dzienny, mięsność tuszy, liczba sutków i ich rozmieszczenie, budowa nóg i długość okresu użytkowania rozpłodowego będą doskonalone według nowego indeksu selekcyjnego, który jest właśnie opracowywany. Ważnym celem hodowlanym jest także uwolnienie populacji loch i knurów od genu wrażliwości na stres.

Wielka biała polska jest doskonalona w dwóch kierunkach – jako linia mateczna i ojcowska. Linia mateczna jest głównym kierunkiem selekcji i obejmuje użytkowość rozpłodową: liczbę prosiąt żywo urodzonych i plenność. Inne cechy, takie jak przyrost dzienny, mięsność tuszy, liczba sutków i ich  rozmieszczenie, budowa nóg i długość okresu użytkowania rozpłodowego będą doskonalone według nowego indeksu selekcyjnego, podobnie jak w wypadku rasy p.b.z. Celem hodowlanym w doskonaleniu rasy w.b.p. jest także uwolnienie populacji loch i knurów od genu wrażliwości na stres. Linia ojcowska jest doskonalona głównie w kierunku poprawienia mięsności tuszy i przyrostów dziennych. Celem hodowlanym jest także uwolnienie populacji loch i knurów od genu wrażliwości na stres.

Duroc jest doskonalony w kierunku zwiększenia tempa wzrostu, mięsności i jakości mięsa. Poprawiane są następujące cechy: przyrost dzienny, procent mięsa, zawartość tłuszczu śródmięśniowego. Opracowywany jest nowy indeks selekcyjny.

Pietrain jest doskonalony w kierunku zwiększenia tempa wzrostu i mięsności. Poprawiane są cechy: przyrost dzienny i procent mięsa. Opracowywany jest nowy indeks selekcyjny.

Hampshire jest doskonalony w tym samym kierunku, co duroc. Rasa ta traci jednak popularność wśród naszych hodowców i jej znaczenie jest już marginalne.

W roku 2004 wdrożony został w całym kraju moduł w programie komputerowym POLSUS-Trzoda do sporządzania planowego doboru do kojarzeń. Program ten jest przeznaczony do rozwiązywania zagadnień związanych z wyliczaniem spokrewnienia zwierząt w poszczególnych stadach, prowadzeniem doboru do kojarzeń, wykonywaniem rodowodów wielopokoleniowych, wyszukiwaniem wspólnych przodków itp. Zapewnia on tym samym kontrolę procesu prowadzenia reprodukcji w stadzie zarodowym, aby spokrewnienie potomstwa było możliwie jak najmniejszse. Jednym z głównych celów programu jest prowadzenie indywidualnego doboru zwierząt do kojarzeń, co w odróżnieniu od układu grupowego, stosowanego w centrach hodowlanych trzody chlewnej, nie wymaga tworzenia grup zwierząt niespokrewnionych ze sobą. Program ten umożliwia również wykorzystanie informacji o użytkowości zwierząt przy konstrukcji planów kojarzeń. Na podstawie cech użytkowych tworzone są rankingi zwierząt w stadzie – oddzielne dla samic i samców – a dobór do kojarzeń rozpoczyna się od zwierząt najlepszych.

Dodatkowo stworzono i oprogramowano bazę knurów znajdujących się w stacjach inseminacyjnych. Obejmuje ona ponad 900 osobników, charakteryzujących się bardzo wysokimi parametrami oceny wartości użytkowej. Dzięki takiej bazie możliwy jest dobór do kojarzeń z uwzględnieniem tych knurów.

Wyliczenia niezbędne do planowego doboru do kojarzeń można przeprowadzać zarówno w gospodarstwie hodowcy, jak i w biurach filii wojewódzkich i w Centrali POLSUS-u. Wdrożenie systemu planowych kojarzeń dla populacji aktywnej świń pozwala kontrolować poziom spokrewnienia zwierząt w całej populacji, a także umożliwia planowe wykorzystanie w stadach hodowlanych najlepszych rozpłodników ze stacji inseminacyjnych.

W październiku 2004 r. wdrożono do praktyki modyfikacje metodyki przyżyciowej oceny użytkowości tucznej i rzeźnej. Zmiany opracowano na zlecenie POLSUS-u przez Instytut Zootechniki w Krakowie. Po szczegółowej analizie wartości genetycznej krajowego pogłowia w zakresie tempa wzrostu i tempa odkładania mięsa i tłuszczu zmodyfikowano wzór standaryzacji przyrostu dziennego. Wprowadzono również standaryzację podstawowych pomiarów grubości słoniny i wysokości oka polędwicy. Opracowanie i wprowadzenie standaryzacji wyników przyżyciowej oceny użytkowości rzeźnej dało możliwość porównywania wyników jakości tusz zwierząt, niezależnie od ich wieku i masy ciała w dniu oceny. W efekcie uzyskano bardziej precyzyjną selekcję, eliminując wpływ wieku ocenianych zwierząt na decyzje hodowlane.

Następną zmianą było wprowadzenie nowych równań regresji do szacowania mięsności tusz na podstawie pomiarów grubości słoniny i mięśnia najdłuższego grzbietu. Opracowane zostały dwa odmienne równania do szacowania mięsności, inne dla rasy pietrain i wszystkich pozostałych ras. Odmienne równania wprowadzono z uwagi na różnice w proporcjach umięśnienia i otłuszczenia świń rasy pietrain w porównaniu z pozostałymi rasami. Nowe równania spowodowały, że wyniki są bardziej porównywalne z wynikami mięsności uzyskiwanymi w stacjach kontroli i zakładach mięsnych. W ten sposób wyeliminowano nieścisłości i różnice, wynikające z odmiennych wyników oceny fermowej i oceny poubojowej.

W efekcie tych zmian nowe równania preferują zwierzęta cięższe i dobrze umięśnione, czyli poszukiwane przez przemysł mięsny. Jest to wskazówką dla hodowców i pracowników związku, że do hodowli należy wybierać zwierzęta dłużej utrzymujące wysoką retencję białka oraz późno się otłuszczające.

Końcowym efektem oceny wartości użytkowej w zakresie cech tucznych i rzeźnych ocenianych przyżyciowo jest indeks selekcyjny. Posługiwanie się w pracy hodowlanej indeksami selekcyjnymi pozwala na doskonalenie genetyczne zwierząt jednocześnie w kilku kierunkach. Uzyskiwany postęp genetyczny w poszczególnych cechach jest w tym wypadku trochę mniejszy niż w wypadku selekcji w celu uzyskania jednej, konkretnej cechy. Uwzględniając predyspozycje poszczególnych ras, a w związku z tym różnice w kierunkach selekcji, opracowano dwa odmienne indeksy selekcyjne: jeden dla ras matecznych, drugi dla ras ojcowskich. W rasach matecznych większy nacisk kładzie się na tempo wzrostu, kosztem poprawy mięsności, zaś w ojcowskich w równym stopniu zwraca się uwagę na poprawę mięsności i tempa wzrostu.

W realizacji Krajowego Programu Hodowli Trzody Chlewnej powinny być wykorzystywane wszystkie dostępne źródła informacji o użytkowości zwierząt. Ocena fermowa jest oceną masową, ale nie uwzględnia wielu ważnych cech, na przykład jakości mięsa, zawartości tłuszczu śródmięśniowego i wykorzystania paszy, które powinny być brane pod uwagę w trakcie realizacji programu hodowlanego. Ocena w stacjach testowych jest oceną dokładniejszą, dostarczającą więcej informacji o ocenianych osobnikach oraz weryfikującą ocenę fermową.

W Polsce ocenę przeprowadza się w czterech stacjach kontroli użytkowości rzeźnej trzody chlewnej (SKURTCh), zlokalizowanych w zakładach doświadczalnych należących do Instytutu Zootechniki. We wszystkich czterech stacjach można ocenić rocznie około 4 tys. zwierząt. Niestety, te możliwości wykorzystywane są zaledwie w połowie. Na prośbę POLSUS-u Instytut Zootechniki opracował propozycję zmian w metodyce oceny w SKURTCh oraz zmian mających na celu poprawę sytuacji w stacjach. Zmiany te i nowa metodyka oceny są wdrażane od początku bieżącego roku.

Wyniki oceny wartości użytkowej nie są jedynymi kryteriami uwzględnianymi w pracy hodowlanej (selekcji i doborze do kojarzeń) nad doskonaleniem krajowego pogłowia świń. Obecnie mają zastosowanie dokładniejsze i skuteczniejsze metody oceny. Posługiwanie się w procesie selekcji wartością hodowlaną gwarantuje osiągnięcie szybszego postępu genetycznego.

Szacowaniem wartości hodowlanej dla świń zajmuje się w Polsce Instytut Zootechniki w Krakowie. Szacowanie wartości hodowlanej metodą BLUP-model zwierzęcia dla cech tucznych i rzeźnych ocenianych przyżyciowo zostało już wprowadzone do krajowego programu hodowlanego pod koniec lat 90. Wartość hodowlana szacowana jest dla następujących cech: przyrost dzienny, procent mięsa i indeks selekcyjny. Wartości te są wyliczane dwa razy w miesiącu dla knurów i loszek ocenionych przyżyciowo oraz dla loch i knurów stadnych, których potomstwo było ocenione przyżyciowo.

Opieranie się w selekcji na wartości hodowlanej daje lepsze efekty w wypadku cech o niskim współczynniku odziedziczalności. Do takich cech należą cechy związane z użytkowością rozpłodową. Dlatego w roku 2004 Instytut Zootechniki rozpoczął szacowanie wartości hodowlanej dla cech użytkowości rozpłodowej loch: liczby prosiąt urodzonych i odchowanych do 21. dnia życia.

Posługiwanie się w pracy hodowlanej różnymi metodami oceny i dwiema wartościami hodowlanymi dla antagonistycznych cech, jakimi są cechy tuczne i rzeźne oraz cechy związane z rozrodem, stwarza wiele problemów i trudności w posługiwaniu się tymi wskaźnikami. Powoduje to także, że uzyskiwany postęp hodowlany nie osiąga przewidywanych wielkości. Dlatego na wniosek POLSUS-u Instytut Zootechniki rozpoczął prace nad opracowaniem wielocechowego modelu BLUP. Zespół fachowców ustalił listę cech, które będą brane pod uwagę w konstrukcji modelu, odmiennych dla ras matecznych i ojcowskich. W chwili obecnej Instytut Zootechniki jest na etapie szacowania parametrów genetycznych dla tych cech. Pozostaje jeszcze do ustalenia kwestia wag ekonomicznych poszczególnych cech w tym modelu. Wdrożenie szacowania zbiorczej wartości hodowlanej do praktyki przewidziane jest na początek 2006 roku

W opisanym powyżej modelu zbiorczej wartości hodowlanej nie będą uwzględniane cechy oceniane w SKURTCh. Ze względu na coraz większy nacisk przemysłu mięsnego i konsumentów na cechy jakości mięsa koniecznością staje się prowadzenie selekcji na te właśnie cechy. Dlatego zaproponowano opracowanie modelu szacowania wartości hodowlanej dla cech jakości mięsa. Ocena tych cech jest możliwa w naszych warunkach tylko i wyłącznie w stacjach testowych. Dlatego w roku 2006 Instytut Zootechniki rozpocznie szacowanie wartości hodowlanej dla cech ocenianych w SKURTCh. Będą tam brane pod uwagę takie cechy, jak: wykorzystanie paszy, przyrost dzienny w teście, zawartość mięsa, zawartość tłuszczu śródmięśniowego oraz cechy jakości mięsa: pH, przewodnictwo, barwa mięsa i wyciek.

Od tego momentu w pracy hodowlanej będziemy posługiwali się zbiorczą wartością hodowlaną BLUP dla cech rozpłodowych, tucznych i rzeźnych, ocenianych przyżyciowo, oraz wartością hodowlaną dla cech ocenianych w stacjach testowych. W przyszłości te dwie wartości BLUP będą prawdopodobnie również połączone w jedną, zbiorczą wartość hodowlaną.

Posługiwanie się w pracy hodowlanej wartościami hodowlanymi pozwoli na przyspieszenie tempa postępu genetycznego, a tym samym na zwiększenie konkurencyjności krajowego programu hodowlanego w stosunku do komercyjnych programów firm zagranicznych.

Wyniki oceny wartości użytkowej i hodowlanej zwierząt są narzędziami, którymi posługujemy się w pracy hodowlanej nad doskonaleniem krajowego pogłowia świń. Opisane powyżej i już wprowadzone do praktyki i planowane w najbliższym czasie zmiany merytoryczne w metodyce oceny i systemie prowadzenia pracy hodowlanej nie są jedynym kierunkiem przemian w polskiej hodowli. Bardziej rewolucyjne zmiany dotyczą samej organizacji pracy w terenie, systemu zbierania i transmisji danych z zakresu oceny wartości użytkowej do bazy danych.

Z chwilą zastosowania nowej metodyki przyżyciowej oceny użytkowości tucznej i rzeźnej, czyli oceny przeprowadzanej bezpośrednio na fermie (od 1 października 2004 r.), wprowadzono również nowy system przesyłania tych danych. Pracownicy dokonujący pomiarów przyżyciowych świń otrzymali komputery przenośne, do których bezpośrednio po wykonaniu pomiarów wprowadzają te dane. Następnie poprzez Internet następuje przekaz danych do Centralnej Bazy Internetowej (CBI).

Od 1 września 2005 r. na stronie internetowej POLSUS-u, pod adresem www.polsus.pl, w zakładce „Wyniki oceny przyżyciowej zwierząt”, uruchomiono przeglądarkę, za której pomocą można wyszukiwać i przeglądać wyniki oceny wartości użytkowej zwierząt ocenionych w wybranych okresach czasowych w poszczególnych filiach. Publikowane są informacje o knurkach i loszkach hodowlanych wszystkich ras, dla których są prowadzone księgi, oraz ich krzyżówkach. Podawane są również informacje o hodowlach, z których te zwierzęta pochodzą (imię i nazwisko hodowcy oraz numer telefonu).

Na stronie są dostępne wyniki tylko tych zwierząt, które zostały ocenione przyżyciowo (ocena użytkowości tucznej i rzeźnej) oraz dla których zostały wystawione dokumenty hodowlane, tzn.  zostały zakwalifikowane do sprzedaży jako materiał hodowlany. Publikowanie tych informacji ma na celu ułatwienie potencjalnym nabywcom materiału hodowlanego dostępu do najlepszych knurów i loszek z przeznaczeniem na remont stada.  Z uwagi na to, że dane z oceny wartości użytkowej zwierząt przesyłane są w dniu ich pomiaru albo najpóźniej następnego dnia, informacje dostępne na stronie internetowej są zawsze aktualne.

POLSUS planuje w tym roku rozszerzenie Centralnej Bazy Internetowej o wszystkie dane z zakresu hodowli świń. Będą one przesyłane przez Internet bezpośrednio z gospodarstwa hodowcy. Dostęp do informacji tam zgromadzonych będą mieli pracownicy POLSUS-u, hodowcy, a także Instytut Zootechniki oraz być może, w ograniczonym zakresie, inni użytkownicy. Dzięki przyspieszeniu przekazywania danych zwiększy się możliwość ich weryfikacji i kontroli, ale przede wszystkim będzie to okazja do częstszego, niż do tej pory, szacowania wartości hodowlanej, co z kolei powinno przynieść wymierne efekty w pracy hodowlanej i pozwoli na zwiększenie tempa postępu genetycznego.

Oprócz wprowadzanych do praktyki zmian merytorycznych duże znaczenie w ewolucji krajowego programu hodowlanego mają zmiany w organizacji pracy biura oraz zmiany polegające na uregulowaniu przepisów wewnętrznych Związku, do których możemy zaliczyć m.in.:

  • opracowanie nowych regulaminów pracy i kontroli,
  • wdrożenie systemu wewnętrznej kontroli,
  • ogólnopolski system księgowości,
  • wyposażenie w nowy sprzęt techniczny,
  • organizację szkoleń dla pracowników,
  • wydzielenie pracowników działu marketingu,
  • współpracę ze stacjami inseminacyjnymi,
  • opracowanie nowego cennika usług,
  • uruchomienie programów zaplecza surowcowego.

POLSUS
Zgodnie z polskimi przepisami hodowlanymi (Ustawa o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich z 20 sierpnia 1997 r.) prace hodowlane na terenie naszego kraju mogą być prowadzone przez podmioty, które posiadają zezwolenie na prowadzenie ksiąg lub rejestrów świń i oceny wartości użytkowej. Takie zezwolenie posiada Polski Związek Hodowców i Producentów Trzody Chlewnej POLSUS. Od 1 kwietnia 2003 r. POLSUS przejął prowadzenie ksiąg i oceny wartości użytkowej świń następujących ras: wielkiej białej polskiej, polskiej białej zwisłouchej, puławskiej, belgijskiej zwisłouchej, hampshire, duroc i pietrain. Księgi i ocenę wartości użytkowej świń ras złotnickiej białej i złotnickiej pstrej prowadzi Akademia Rolnicza w Poznaniu, a rejestry świń linii 990 – Instytut Zootechniki w Krakowie.

POLSUS ma 15 filii wojewódzkich, znajdujących się we wszystkich miastach wojewódzkich, z wyjątkiem woj. śląskiego, gdzie jest mała populacja świń w stadach hodowlanych i dlatego województwo to podzielono między filie w Krakowie i Opolu. Siedziba Związku i zarazem Biuro Centralne znajduje się w Opaczy pod Warszawą. Struktura organizacyjna POLSUS-u jest odpowiednia dla związku branżowego, zrzeszającego podmioty prawne – związki i zrzeszenia regionalne na zasadach zależności i kompetencji typowych dla organizacji samorządowych z hierarchią: Walny Zjazd, Zarząd, Prezydium.

W wyniku rozmów i negocjacji ze związkami i hodowcami wypracowano formy organizacyjne umożliwiające sprawne kierowanie hodowlą i reprezentację interesów hodowców. Do dotychczasowych struktur organizacyjnych dołączono nowe organy odpowiednie do zakresu nowych zadań. Powołano Komisję Hodowlaną jako zasadniczy organ, do którego należą decyzje w sprawach kierunków hodowli. Członkowie tej Komisji są reprezentacją hodowców z terytorium całego kraju. Przewodniczącym Komisji jest prezes POLSUS-u Roman Napierała. Komisja Hodowlana w swoich decyzjach opiera się na opiniach Rady Hodowlanej, złożonej z wybitnych naukowców, fachowców w zakresie hodowli świń, reprezentantów krajowych wyższych uczelni rolniczych i Instytutu Zootechniki. Przewodniczącym Rady Hodowlanej jest prof. dr hab. Marian Różycki z Instytutu Zootechniki w Krakowie.

Ochrona chlewni
Koncentracja hodowli i produkcji, wzrost poziomu użytkowości i coraz większy obrót zwierzętami powodują nasilenie występowania pewnych, do niedawna nieznanych lub niegroźnych albo zupełnie nowych, zespołów chorobowych, wyniszczających stada. Warunkiem dystrybucji materiału hodowlanego, w opinii wielu odbiorców, jest odpowiedni status zdrowotny nabywanych loszek i knurków oraz całego stada, z którego pochodzą. Dla rozwiązania tego poważnego problemu powołano w ramach POLSUS-u zespół fachowców, któremu nadano status Rady Weterynaryjnej. Przewodniczy jej prof. dr hab. Zygmunt Pejsak z Instytutu Weterynarii w Puławach. Głównym zadaniem zespołu jest opracowanie, wdrożenie i opieka nad funkcjonowaniem strategii ochrony zdrowotnej stad hodowlanych świń. W wyniku prac Rady Weterynaryjnej powstał program kontroli stanu zdrowia stad hodowlanych trzody chlewnej. Wdrożenie tego programu ma na celu sprawdzenie stanu zdrowia w stadach hodowlanych i uwolnienie tych stad od ewentualnie występujących chorób. Przystąpienie do realizacji tego programu jest w tej chwili dobrowolne, natomiast w niedalekiej przyszłości powinien on objąć wszystkie stada hodowlane.
Każda ferma zarodowa, która przystąpiła do realizacji programu, podlega okresowej kontroli weterynaryjnej prowadzonej przez lekarza sprawującego nadzór nad chlewnią. Takiego lekarza hodowca ma prawo wybrać spośród uprawnionych, przeszkolonych do tego celu lekarzy. Podczas wizyty analizowane są ściśle określone wskaźniki, umożliwiające zarówno kompleksową ocenę stanu zdrowotnego zwierząt, jak i warunków zoohigienicznych panujących w chlewni i dobrostanu.

Analizowane i oceniane są następujące czynniki:

  • wskaźniki produkcyjności stada,
  • program badań monitoringowych,
  • stan zdrowotny zwierząt,
  • sytuacja w zakresie biobezpieczeństwa,
  • organizacja rozrodu,
  • zmiany poubojowe.

Stada, które mają zdrowe zwierzęta i pozytywnie przeszły analizę tych wskaźników, otrzymują Certyfikat Zdrowia Stada, który jest ważny przez pół roku. Obecnie w całym kraju taki certyfikat ma 47 gospodarstw hodowlanych.

Ekspert komentuje
prof. Marian Różyczki, Przewodniczący Rady Hodowlanej

Rada Hodowlana jest ciałem doradczym Polskiego Związku Hodowców i Producentów Trzody Chlewnej POLSUS. W jej skład wchodzą naukowcy z różnych ośrodków naukowych w kraju. Akademię Rolniczą w Szczecinie reprezentuje prof. Roman Czarnecki, Akademię Rolniczą w Poznaniu prof. Janusz Buczyński, Akademię Techniczno-Rolniczą w Bydgoszczy prof. Wojciech Kapelański, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski prof. Janusz Falkowski, a Akademię Rolniczą w Lublinie prof. Aleksander Walkiewicz. Rada przedstawia hodowcom propozycje, które powinny znaleźć się w programie hodowlanym. Pozwala to na doskonalenie świń zgodnie z najnowszymi metodami z zakresu genetyki populacji i genetyki molekularnej. Wszystkie propozycje Rady poddane są krytycznym uwagom Komisji Hodowlanej, reprezentującej hodowców z całego kraju. Nie są to zatem jedynie przemyślenia teoretyczne, lecz wymagania praktycznej hodowli, wynikające z potrzeb hodowców świń i producentów żywca wieprzowego. Tak zorganizowana współpraca nauki z praktyką jest dla środowisk naukowych bodźcem do dalszych badań służących bezpośrednio praktyce. Dotyczy to zagadnień nie tylko z zakresu hodowli, lecz też szeroko rozumianego środowiska, w którym utrzymywane są zwierzęta, a więc żywienia, pomieszczeń inwentarskich czy dobrostanu.

Źródło: "Farmer" 03/2006