Na rynku istnieje szeroki asortyment poideł, który z roku na rok coraz bardziej się rozszerza. Przy wyborze odpowiedniego sprzętu, należy kierować się kilkoma kryteriami, m.in. systemem utrzymania i obsadą zwierząt. Trzeba również wziąć pod uwagę preferencje zwierząt dotyczące poszczególnych typów poideł. Obecnie odchodzi się coraz bardziej od ciężkich żeliwnych poideł na rzecz produktów wykonanych z tworzyw sztucznych. Poidła tego typu nie podlegają korozji, dzięki czemu są łatwiejsze do utrzymania w czystości.
SWOBODNY DOSTĘP DO WODY
Pierwszą, niezależną od rodzaju poideł kwestią jest swobodny dostęp do nich. Zwierzęta muszą mieć możliwość korzystania z poideł 24 h/dobę. Pierwszym widocznym objawem niedostatku wody jest drastyczny spadek produkcji mleka. O dostępności wody dla bydła decydują przede wszystkim rozmieszczenie i lokalizacja poideł. O ile w oborach uwięziowych nie ma z tym większego problemu, gdyż poidła znajdują się między dwoma stanowiskami, w zasięgu pyska krowy, tak w oborach wolnostanowiskowych problem ten trudniej rozwiązać. W systemie bezuwięziowym rozmieszczenie poideł powinno zostać tak zaplanowane, aby ograniczyć zjawisko dominacji silniejszych krów. W przypadku niedostatecznej liczby poideł agresywne krowy będą odpędzać sztuki słabsze, chore czy też pierwiastki.
OBORY UWIĘZIOWE
Najpopularniejszym typem poideł stosowanych w oborach uwięziowych są poidła miskowe, w przypadku których jedna sztuka obsługuje dwie sąsiadujące krowy. Jest to mało efektywne wykorzystanie poideł, gdyż w systemie wolnostanowiskowym jedno poidło miskowe wystarczyłoby na obsłużenie ok. 15 sztuk, jednak w oborach uwięziowych nie ma możliwości zwiększenia obsady na jedno urządzenie. W takim systemie poidła montowane są z reguły na słupkach rozdzielających dwa stanowiska. Istotna jest również wysokość instalowania poideł, tak aby pobieranie wody nie sprawiało zwierzętom trudności. W przypadku bydła dorosłego poidła powinny być zawieszone na wysokości 60-70 cm od podłogi, dla jałówek i młodego bydła opasowego 50-60 cm, zaś dla cieląt 40- 45 cm. Wśród poideł miskowych dostępne są modele tradycyjne, wykonane z żeliwa, jak również zbudowane z tworzyw sztucznych lub stali nierdzewnej. Mogą się także różnić sposobem napełniania wodą. Zazwyczaj wyposażone są w zawory naciskowe, które krowa uruchamia pyskiem lub zawory pływakowe zapewniające stały poziom wody w poidle.
Szczególnie krytycznym momentem dla prawidłowego działania instalacji wodnej jest okres zimowy. Ważne, aby w tym czasie instalacja została dobrze zabezpieczona przed zamarzaniem. Jeśli sama izolacja termiczna rur nie wystarcza, konieczne może okazać się zastosowanie pomp cyrkulacyjnych wymuszających stały ruch wody w instalacji wodociągowej. Dodatkowo można uzbroić rurociąg wodny
w przewód grzewczy, który podgrzewając instalację, zabezpiecza ją przed zamarzaniem. Dodatkową opcją w budynkach o kiepskiej izolacji termicznej jest montaż poideł podgrzewanych, co w połączeniu z podgrzewaniem rurociągu niemal całkowicie zabezpiecza instalację wodną w oborze.
OBORY WOLNOSTANOWISKOWE
W przypadku obór wolnostanowiskowych istnieje dużo większe pole do popisu. W tego typu oborach można w zasadzie zamontować wszystkie rodzaje poideł w zależności od decyzji hodowcy. Większość hodowców decyduje się na instalowanie poideł izolowanych czy podgrzewanych. Jest to spowodowane tym, że nowoczesne obory o lekkiej konstrukcji narażone są na większe spadki temperatury wewnątrz budynku podczas silnych mrozów. W tego typu oborach ważne jest również umieszczenie poidła o dużej wydajności przy wyjściu z hali udojowej, gdyż zwierzęta po doju wykazują większe zapotrzebowanie na wodę. Lokalizacja powinna jednak być tak zaplanowana, aby krowy, zatrzymując się przy poidle, nie blokowały wyjścia z hali udojowej. Poidło powinno się znaleźć również w poczekalni do hali udojowej, co ma szczególne znaczenie podczas upałów. W zależności od rodzaju budynku, obsady zwierząt czy też upodobań hodowcy można zastosować następujące typy poideł:
POIDŁA KORYTOWE - WYLEWNE
W oborach wolnostanowiskowych najczęściej wybieranym typem poideł są poidła korytowe, które są optymalnym rozwiązaniem dla krów mlecznych. Zwierzęta preferują pobieranie wody z dużej powierzchni, w towarzystwie innych sztuk. Poidła w tego rodzaju oborach montowane są zazwyczaj w poprzecznym korytarzu gnojowym, na zakończeniu rzędu legowisk. Dzięki temu zwierzęta mają dostęp do wody z trzech stron. Poidła korytowe występują w różnych wersjach. Mogą być wykonane z tworzywa z dodatkową izolacją termiczną bądź ze stali z systemem podgrzewania wody. Tego rodzaju poidła są wygodne zarówno do korzystania dla zwierząt, jak i do obsługi przez ludzi. Ruchoma misa stwarza możliwość szybkiego wylania wody poprzez przechylenie, co pozwala na łatwe czyszczenie poidła.
POIDŁA WANNOWE
Wśród poideł wannowych dostępne są jedno- i dwukomorowe. Charakteryzują się bardziej kompaktowym rozmiarem, co umożliwia montaż w ciasnych oborach. Ich pojemność waha się od kilkudziesięciu do kilkuset litrów. Dopływ wody regulowany jest przez zawór pływakowy, który umieszczony jest pod kołnierzem, aby zabezpieczyć go przed dostępem zwierząt.
POIDŁA IZOLOWANE
Poidła tego typu mają za zadanie odizolować wodę od środowiska zewnętrznego, co ma szczególne znaczenie w okresie zimowym. Poidła zazwyczaj zbudowane są z dwóch ścian wykonanych z tworzywa, pomiędzy którymi znajduje się izolacja w postaci pianki poliuretanowej. Wlot do poidła chroniony jest przez specjalną klapkę bądź kulę, która przesuwa się pod naciskiem pyska krowy. Taka budowa powoduje, że poidła te działają jak termos, zapewniając chłodniejszą wodę w lecie oraz cieplejszą w zimie. Na rynku występują poidła jednokomorowe, które obsługują do 20 krów oraz dwukomorowe mogące obsłużyć do 60 krów.
WODA RÓWNIEŻ NA PASTWISKU
W przypadku pastwiskowego utrzymania zwierząt również należy zabezpieczyć odpowiedni dostęp do świeżej wody. Najprostszym i najczęściej spotykanym sposobem dostarczania wody na pastwisko jest dowożenie jej za pomocą różnego rodzaju beczek czy zbiorników oraz regularne uzupełnianie znajdujących się na pastwisku pojemników. Z kilku powodów nie jest to jednak idealne rozwiązanie. Po pierwsze, to metoda pracochłonna, wymagająca poświęcenia dużej ilości czasu na dowożenie wody na pastwisko, a następnie na doglądanie poziomu wody i regularne jej uzupełnianie. Kolejną wadą tego systemu jest jakość wody, która niejednokrotnie pozostawia wiele do życzenia. Stojąca w zbiorniku woda z upływem czasu traci na jakości, szczególnie jeśli na zewnątrz panują wysokie temperatury. O ile istnieje taka możliwość, najlepszym rozwiązaniem jest doprowadzenie do pastwiska bieżącej wody. Na rynku istnieje wiele modeli poideł pastwiskowych, które wyposażone w zawory pływakowe automatycznie uzupełniają zużywaną wodę, zwalniając w ten sposób obsługę z obowiązku częstego zaglądania na pastwisko.
Obserwuj nas w Google News
Komentarze