Klimatyzowana kabina ciągnika rolniczego to wielki atut. Na szczęście nie jest to już luksus, na który mogą sobie pozwolić tylko nieliczni. Właściwie stała się ona standardowym wyposażeniem większości nowych ciągników. Ma ją również większość używanych ciągników produkcji zachodniej, nawet tych ponad 20-letnich. Niestety, w praktyce w wielu używanych ciągnikach klimatyzacja jest, ale nie działa. Najczęściej dlatego, że użytkownik albo zapomniał, albo nie był świadomy, że trzeba ją serwisować, lub po prostu postanowił zaoszczędzić na regularnej obsłudze układu.

KLIMATYZACJA WYMAGA PRZEGLĄDÓW

Klimatyzacja to tylko na pozór układ bezobsługowy. Krążący w instalacji czynnik chłodzący z czasem się ulatnia, zwiększa się w nim zawartość wilgoci, a efektywność układu stopniowo spada. Niestety, wraz z ubywaniem czynnika pogarsza się smarowanie sprężarki i w konsekwencji dochodzi do jej zatarcia - z czynnikiem chłodzącym wymieszany jest olej smarny. Proces ten przebiega nawet wtedy, gdy w układzie nie ma widocznych nieszczelności. Zresztą nawet gdyby były, niełatwo je zauważyć. Ulatnianie czynnika stopniowo następuje np. przez mikropęknięcia w przewodach gumowych, tą samą drogą do układu dostaje się wilgoć.

Konsekwencje zaniechań obsługowych są dość poważne, zwłaszcza jeśli chodzi o koszty. Zazwyczaj doprowadzają do uszkodzeń sprężarki, której cena może wynieść nawet kilka tys. zł (na ogół oryginalna kosztuje od 2,5 do 4 tys. zł). Oczywiście w wielu przypadkach można kupić tańszy zamiennik lub oddać sprężarkę do regeneracji - to wydatek rzędu kilkuset zł. Jednak po doliczeniu kosztów wymiany taka naprawa i tak skończy się rachunkiem na min. 1 tys. zł.

Kosztownej naprawy można uniknąć. Wystarczy, że raz do roku - najlepiej przed sezonem - zostanie wykonany przegląd klimatyzacji. Właściwie wstępny test można wykonać samodzielnie przy pomocy termometru włożonego do kratki nawiewu. Przy temperaturze zewnętrznej ok. 20°C i klimatyzacji ustawionej na maksymalne chłodzenie, temperatura powietrza przy wylocie z kanału powinna wynosić 6-8°C. Niepokojący powinien być zarówno wzrost, jak i spadek tej temperatury. Niestety, taki test daje tylko ogólny podgląd na temat stanu klimatyzacji. Pewność, że ma ona właściwie parametry pracy, daje tylko profesjonalny przegląd w warsztacie. Powinien on obejmować następujące czynności:

usunięcie czynnika chłodzącego z układu,

wykonanie testu szczelności,

usunięcie wilgoci z czynnika chłodzącego,

ponowne napełnienie układu klimatyzacji właściwą ilością czynnika i oleju smarującego sprężarkę,

sprawdzenie ciśnienia w układzie i temperatury chłodzenia.

Każdy przegląd powinien również obejmować dezynfekcję i odgrzybianie kanałów wentylacyjnych, w których z czasem mnożą się bakterie odpowiedzialne za infekcje dróg oddechowych.

WAŻNEC ZYNNOŚCIW O BSŁUDZE

Kompleksowy przegląd układu klimatyzacji na ogół kosztuje od 150 do 250 zł i może go wykonać nie tylko serwis ciągników rolniczych, ale właściwie każdy warsztat zajmujący się obsługą klimatyzacji samochodowych - instalacje używane w ciągnikach działają w oparciu o te same zasady. Jednak nie zawsze przeglądy wykonywane są w pełnym zakresie. Takie ryzyko występuje zwłaszcza tam, gdzie ceny usług są zaskakująco niskie. W takich przypadkach zachodzi ryzyko, że warsztat ograniczy się tylko do sprawdzenia ciśnienia i uzupełnienia czynnika chłodzącego bez usuwania go z układu w celu pozbycia się wilgoci. Oczywiście w układzie klimatyzacji jest element zwany osuszaczem odpowiedzialny za wyłapywanie wilgoci, ale jego skuteczność z czasem maleje i powinien być on okresowo wymieniany, np. co 800-1000 godz. pracy ciągnika lub zawsze gdy dochodzi do rozszczelnienia układu. Ceny osuszaczy wynoszą od 100 do 300 zł - w zależności od marki ciągnika czy pochodzenia części.

Ważnym elementem obsługi klimatyzacji jest jej okresowe odgrzybianie. W ciągniku rolniczym w kanałach wentylacyjnych warunki do bytowania szkodliwych mikroorganizmów są wyjątkowo korzystne. Można je usunąć za pomocą ozonowania - w warsztatach taka usługa kosztuje 30-60 zł. Można to również wykonać samodzielnie za pomocą ogólnie dostępnych preparatów do dezynfekcji układów klimatyzacji samochodowych - klimatyzację i nawiew należy ustawić na maksymalną wydajność, włączyć obieg wewnętrzny, zaaplikować do kabiny preparat i odczekać ok. 20 minut. Oczywiście przed odkażaniem wentylacji kabinę należy dokładnie umyć.

Trzeba też pamiętać o regularnym czyszczeniu i okresowych wymianach filtra kabinowego. Jeśli będzie niedrożny, skuteczność klimatyzacji dramatycznie spadnie, ponadto wzrastają opory ruchu wentylatora - w skrajnych przypadkach może z tego powodu dojść do uszkodzenia silnika wentylatora.