Chyba nic tak nie kojarzy się z tradycyjnymi polskimi żniwami jak dźwięk silnika Bizona. W latach 80. na polskich polach można było spotkać najczęściej kombajny Z056 i Z058 z Fabryki Maszyn Żniwnych w Płocku. Dziś przyjrzymy się temu drugiemu, znanemu również jako Bizon Rekord.

Był to kombajn znacznie nowocześniejszy i bardziej dopracowany, ale i przez to droższy, a także jeszcze mniej dostępny dla rolnika indywidualnego, często pozostający w sferze marzeń, choć jednak nieco bardziej realnych niż te o jeszcze większym Gigancie.

W tym cyklu przyglądamy się zarówno maszynom polskiej produkcji, jak i importowanym z innych krajów bloku wschodniego. Na podstawie literatury z epoki sprawdzamy, jakie parametry oferowała ówczesna technika i jakie zalety swoich maszyn podkreślali producenci. Odnosimy się również do cen innych produktów, aby zobrazować faktyczną wartość omawianych maszyn.

Wygodne miejsce pracy

- Hydrostatyczny napęd nagarniacza umożliwia dobranie najkorzystniejszych obrotów w zależności od warunków zbioru i prędkości jazdy. Koło kierownicy o nastawnym pochyleniu, regulowany i amortyzowany fotel oraz przestronna kabina kierowcy stwarzają wygodne warunki pracy kombajnisty. Kombajn Z058 może być wyposażony w dodatkowe adaptery i urządzenia, które umożliwiają jego stosowanie do zbioru roślin oleistych, strączkowych i innych kultur nasiennych, jak słonecznik i kukurydza – zachwala „Informator Agromy” z 1979 roku.

- Zastosowanie kombajnu Bizon Rekord Z058 do zbioru zbóż daje szereg korzyści, z których najważniejsze to: uproszczenie technologii zbioru, maksymalne zmniejszenie nakładów robocizny ręcznej, skrócenie czasu zbioru, wykorzystanie optymalnych terminów zbioru, zmniejszenie strat oraz wysoki stopień czystości ziarna – podaje instrukcja obsługi z 1988 roku.

Bizon Z058 był w momencie debiutu kombajnem nowoczesny  jak na polskie warunki, fot. Informator Agromy 1979
Bizon Z058 był w momencie debiutu kombajnem nowoczesny jak na polskie warunki, fot. Informator Agromy 1979

Dziś z pewnością wielu osobom Bizon Z058 wydaje się być kombajnem prymitywnym. Z dzisiejszego punktu widzenia, na tle oferowanych dziś maszyn z pewnością nie imponuje zastosowanymi rozwiązaniami, ale debiutując w 1980 r. wnosił nową jakość do polskiego rolnictwa. Warto pamiętać, że w tym czasie w Agromie wciąż można było kupić nowe snopowiązałki czy młocarnie stacjonarne i taki właśnie sprzęt pracował w wielu mniejszych gospodarstwach.

Tymczasem Bizon Z058 względem zdobywającego wtedy ogromną popularność Z056 charakteryzował się zwiększoną o 25 proc. mocą silnika, zwiększoną o 30 proc. teoretyczną wydajnością, wyższą czystością ziarna, większym zbiornikiem paliwa przy zbliżonym spalaniu, a także większym zbiornikiem ziarna.

Bizon za prawie 4 „sześćdziesiątki”

W wydaniu „Informatora Agromy” z 1979 r., do którego odnosiliśmy się we wszystkich poprzednich maszynach, Centrala Handlowa Sprzętu Rolniczego nie podała ceny Bizona Z058. Kombajn był już wtedy zaprezentowany, można było zapoznać się z jego parametrami, ale produkcja ruszyła dopiero rok później i cena nie była jeszcze znana.

Natomiast w publikacji „Dane techniczno-eksploatacyjne maszyn i ciągników rolniczych” z 1985 r. podana została cena 2,2 mln zł. W tym czasie Bizon Z056 kosztował 1,6 mln, Ursus C360 595 tys. zł czy Ursus C330 około 470 tys. zł.

Ceny skupu płodów rolnych 1985 r.

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego pszenica w 1985 r. była skupowana średnio po 24,6 tys. zł/t, żyto po około 18,6 tys. zł/t, jęczmień około 24 tys. zł/t, a owies około 18,8 tys. zł/t. Ziemniaki sprzedawało się wówczas za średnio 8 tys. zł/t, a buraki cukrowe 4,1 tys. zł/t.

Żywiec wołowy skupowany był średnio po 134 zł/kg, cielęcy około 141 zł/kg, a wieprzowy średnio 167 zł/kg. Średnia cena skupu mleka w 1985 roku wynosiła około 26,06 zł/l, a jaj kurzych 10,34 zł/szt.

Bizon Z058 był więc wtedy warty około 90 ton pszenicy lub jęczmienia, 120 ton żyta lub owsa czy 84,5 tys. l mleka.

Dane techniczne i wyposażenie dodatkowe

Parametr Wartość
Liczba cylindrów 6
Pojemność silnika 6540 cm³
Moc silnika 125 KM
Masa własna 8160 kg
Szerokość zespołu żniwnego 4,20 m
Szerokość całkowita 4,63 m
Maksymalna wydajność 2,5 h/ha

Bizon Z058 już w podstawowej wersji wyposażony był choćby w kabinę z nawiewem, która w tamtych czasach wcale nie była czymś oczywistym. Jako wyposażenie dodatkowe producent proponował:
• ogrzewanie kabiny,
• zgarniacz nawinięć,
• podbieracz pokosów,
• wskaźnik poślizgu pasów,
• miernik strat ziarna,
• rozdrabniacz słomy,
• wyposażenie do zbioru kukurydzy na ziarno, z przystawką cztero lub pięcio rzędową.