Blok Techniki Rolniczej w ramach konferencji Przez Innowacyjność do Sukcesu rozpoczął się od bardzo ciekawego wystąpienia dr hab. Stanisława Samborskiego ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie i dotyczył korzyści płynących ze zmiennego nawożenia.
Choć sama technologia zmiennego dawkowania jest nam dobrze znana od 15 lat, to w dalszym ciągu nie jest powszechnie stosowana. Jak zauważył nasz prelegent, zasadność inwestowania w tę innowację jest uzależniona od wielu czynników.
Korzyści ze stosowania
Główną korzyścią stosowania zmiennej dawki nawozów NPK oraz Ca zdaniem eksperta są naturalnie oszczędności w zużyciu nawozów oraz ich lepsza redystrybucja w obrębie pola bez możliwości zubożenia gleby jak i przenawożenia.
Kolejną istotną korzyścią jest stopniowy wzrost plonów – jest to możliwe dzięki zwiększaniu dawek nawozów w obszarach najlepiej plonujących np. z odpowiednim dostępem do wody. Dotychczas w takich miejscach plony mogły być ograniczane poprzez niedobory któregoś ze składników pokarmowych lub przez pH gleby.
Dodatkowymi korzyściami jest chociażby ograniczenie zachwaszczania np. poprzez zwalczenie chwastów gleb kwaśnych, czy też ogólna poprawa jakości zbieranych płodów rolnych, które posiadają mniej ziaren chwastów w plonie.
Równie istotne zalety ma stosowanie zmiennej dawki azotu, gdyż możemy w takiej sytuacji ograniczyć dawki nawozu na obszarach pola gdzie ich stosowanie nie zwiększa plonów – np. tam, gdzie istnieje ryzyko wylegania łanu, czy większa podatność ziarna zbóż na porastanie. Nawożenie azotem możemy wówczas ograniczyć także w miejscach, gdzie naturalne właściwości siedliska pod względem położenia w terenie silnie ograniczają pobranie azotu np. wierzchowinki, zagłębienia, czy zadrzewienia.
Przykład z praktyki
W gospodarstwie, gdzie dysponuje się pełną technologią do nawożenia zmiennego wykonano mapę zróżnicowania odczynu gleby na polu o powierzchni ok. 10,5 ha. Zdaniem prelegenta jest to bowiem czynnik, który najczęściej limituje plony w gospodarstwach.
W tym przypadku północna część pola o pow. 5 ha charakteryzowała się ograniczonymi bądź zbędnymi potrzebami wapnowania.
– Zabieg ten zatem nie musi tam być zastosowany, co z kolei generuje oszczędności na poziomie ok. 15-20 proc. dla tego pola – zaznacza dr hab. Stanisław Samborski.
Przy bardziej zróżnicowanych wynikach, gdzie będziemy potrzebowali wyższego nawożenia tych oszczędności nie uświadczymy, ale za to zastosujemy dawkę, która w lepszym stopniu odpowiadać będzie aktualnemu zapotrzebowaniu gleby.
Zalecenia eksperta
Dr hab. Stanisław Samborski w trakcie swojego wykładu podzielił się także ze słuchaczami swoimi zaleceniami przy stosowaniu zmiennej dawki nawozów w celu maksymalizacji korzyści tej technologii.
- Podstawą w przypadku stosowania zmiennej dawki nawozów jest pobieranie próbek glebowych systematycznie co 3-4 lata z każdego pola tak, aby poszczególne próbki reprezentowały obszar od 1 do maksymalnie 4 ha. W przypadku większej zmienności glebowej warto tych próbek wykonać więcej – tłumaczy ekspert.
Dodatkowo, przy doborze dawki należy uwzględniać plony w latach poprzednich oraz historię pola. Warto także wyłączać z nawożenia obszary przy zadrzewieniach i wokół oczek wodnych, gdyż są to miejsca mniej produkcyjne, a nawożąc tam zwiększamy ryzyko zanieczyszczenia środowiska. Ważne także, aby przy tym uwzględniać kategorię agronomiczną gleby, ponieważ mapy będą wyglądały zupełnie inaczej w przypadku różnych kategorii agronomicznych gleb.
Z punktu widzenia rolnika istotne, o ile nie najistotniejsze będą aspekty związane z kosztami. Im większe jest zróżnicowanie zasobności, tym większy jest sens wprowadzania tej technologii.
- Kiedyś prowadziliśmy badania na Hrubieszowszczyźnie, gdzie pola były tak wyrównane pod względem koloru, jak i gęstości łanu, iż moim zdaniem nie było tam większego sensu stosowania zmiennej dawki nawożenia azotowego – dodaje Samborski.
Na popularność tej technologii wpływają także ceny usług pobierania próbek, czy wykonywania map – im będą one wyższe, tym opłacalność całej inwestycji będzie niższa. Podobnie duży wpływ na popularyzację zmiennego nawożenia mają ceny nawozów i płodów rolnych.
Obserwuj nas w Google News
Komentarze