Jeszcze niedawno klimatyzacja była sporym luksusem w maszynach rolniczych. Jednak z biegiem czasu stała się codziennością i standardem. W tej chwili nie wyobrażamy już sobie, żeby w nowym sprzęcie zabrakło popularnej i pożądanej klimy.
W zasadzie w każdej kabinie sprzętu rolniczego, bez względu na to, czy jest to kombajn, sieczkarnia czy ciągnik, klimatyzacja jest już standardem. Ale jak każdy mechanizm również klimatyzacja potrzebuje fachowej opieki – najlepiej zarówno ze strony serwisu, jak i ze strony użytkownika.
Specjalna klimatyzacja dla maszyn rolniczych
Niestety w układach klimatyzacji w maszynach rolniczych również dochodzi do awarii. Najczęściej dotyczą ubytku czynnika chłodniczego (poprzez nieszczelny układ) lub uszkodzenia samej sprężarki. Niestety często koszt naprawy w traktorach czy kombajnach bywa dużo wyższy niż w „osobówkach”. Dlaczego?
Budowa układu klimatyzacji w maszynach rolniczych rożni się od tej stosowanej w samochodach. Klimatyzator używany w traktorze ma o wiele trudniejsze warunki pracy. Przede wszystkim pęd maszyny nie ostudzi wymiennika ciepła. Do wszystkiego dochodzi wszędobylski kurz, piasek i nawet kawałki ziemi. Dlatego całość musi być wykonana z nieco mocniejszych, większych i po prostu innych materiałów, zaczynając od większego wymiennika ciepła, przez odpowiednią technikę połączeń, grubych i zbrojonych przewodów ciśnieniowych, po innego parownika. Oczywiście nie wszyscy producenci stosują „rolnicze” parametry - wówczas możemy być pewni częstszych awarii.
Co możemy zrobić w klimatyzacji na własną rękę?
Przede wszystkim możemy sprawdzić filtry kabinowe przed wyjazdem w pole, a także czyścić je na co dzień z pyłów, kurzu i innych zanieczyszczeń. Należy pamiętać kiedy ostatnio filtr wymienialiśmy i pilnować terminu kolejnej zmiany.
Zaniedbanie codziennej (lub prawie codziennej) inspekcji filtrów w czasie intensywnych prac polowych może powodować szybkie zanieczyszczenie, które będzie ograniczać przepływ powietrza przez parownik do wnętrza kabiny. Będzie to skutkować wolniejszym schładzaniem wnętrza nagrzanej podczas upałów kabiny. Drugim, równie ważnym zagrożeniem zaniedbania filtrów, jest pojawienie się na nich drobnoustrojów, w tym grzybów i bakterii, wpływających negatywnie na jakość powietrza, a tym samym na nasze zdrowie.

Oprócz tego warto przy myciu maszyny poświęcić minutę lub dwie na przemycie strumieniem wody chłodnicy klimatyzatora /skraplacza/. Warto też czasem posłuchać jak działa kompresor, czy nie wydaje dziwnych dźwięków, sprawdzić stan paska klinowego. Warto też od czasu do czasu przeczyścić wymiennik ciepła (zazwyczaj znajduje się blisko chłodnicy w łatwo dostępnym miejscu).
Czasem trzeba jechać do serwisu
Samo czyszczenie filtrów nie wystarczy, a nawet sprawny i zadbany układ klimatyzacji w maszynie rolniczej wymaga okresowych przeglądów. Dlatego, aby system działał bez zarzutów, trzeba od czasu do czasu odwiedzić serwis (choć w tej chwili to bardziej serwis odwiedza nas).
Specjaliści sugerują przynajmniej jeden przegląd w roku, który najlepiej przeprowadzić przed pracami polowymi. W sprzęcie rolniczym podczas przeglądu bada się szczelność układu, sprawdza poziom ciśnienia panującego wewnątrz systemu chłodzenia, usuwa wilgoć, napełnia czynnik chłodzący i olej w sprężarce.
W tej chwili tego rodzaju serwis to koszt około 350 – 450 zł przy najbardziej popularnym czynniku r134a. Przy nowszym czynniku typu r1234yf cena może być wyższa nawet o 60 - 80 proc. Do wyceny mogą dojść koszty dojazdu do gospodarstwa lub dodatkowe koszty czynnika, jeśli w naszym układzie mamy większą pojemność niż zazwyczaj się stosuje. W samochodach jest to zazwyczaj niecały kg (często nawet 0,5 kg) czynnika. W przypadku ciągników układ posiada pojemności 1 – 3 kg. Koszt 100 g czynnika r134a waha się w tej chwili między 25, a 40 zł. W przypadku r1234yf ceny wynoszą od 70 do nawet 95 zł za 100 g.
Inwestuj w swoje gospodarstwo, zobacz jakie to proste!
Sam czynnik chłodzący jest także nośnikiem oleju smarującego wewnętrzne, ruchome elementy układu, takie jak głowica sprężarki. Dlatego mimo że klimatyzacja jest sprawna, ważne są jej okresowe przeglądy, podczas których uzupełnia się stan zarówno czynnika chłodniczego, jak i oleju smarującego.
Taki przegląd warto wykonać przy okazji innych czynności serwisowych, by nie płacić za przyjazd serwisu dwukrotnie. A jeśli chcemy skorzystać z serwisu specjalistycznego, zajmującego się tylko klimatyzacją, warto zamówić wizytę mechaników mobilnych, których ofert widać coraz więcej. Zapotrzebowanie na tego rodzaju usługi wciąż rośnie, zatem konkurencja jest spora i ceny nie rosną w tak zastraszającym tempie jak inne usługi.

Należy pamiętać, że napełnianie czynnika do maszyny rolniczej zazwyczaj trwa dwa, trzy razy dłużej niż w samochodach, gdyż pojemność układu jest znacznie większa.
Jak czyścić układ klimatyzacji?
Czyszczenie zazwyczaj wykonuje się za jednym zamachem podczas przeglądu/serwisu klimatyzacji, choć specjaliści twierdzą, że samo czyszczenie warto powtórzyć również po sezonie, przed odstawieniem pojazdu do zimowego snu. Wówczas zanieczyszczenia są jeszcze świeże, niezaschnięte, a grzyby czy pleśnie nie będą miały szansy na rozmnażanie w chłodne i wilgotne dni. Można je usunąć za pomocą ozonowania - w warsztatach taka usługa kosztuje 30 - 70 zł. Można też wykonać odgrzybienie metodą ultradźwiękową (koszt 150 – 250 zł).
Czynności przeglądowe takie jak m.in. sprawdzenie stanu i ilości czynnika chłodzącego czy sprawdzenie szczelności układu to zadanie dla serwisu, ale oprócz oczywistego i prostego do wykonania odkurzenia oraz mycia filtrów możemy też skutecznie w warunkach domowych wykonać dezynfekcję całego układu.
Czyszczenie układu klimatyzacji za pomocą środków
Na rynku znajdziemy różnego rodzaju środki do czyszczenia układu klimatyzacji. Najtańsze można kupić już za kilkanaście lub kilkadziesiąt zł. Jednak w tym wypadku warto postawić na nieco bardziej profesjonalne narzędzia, które będą nas kosztować około 50 - 100 zł. Kupione produkty będą wyposażone w odpowiednie substancje czynne zwalczające niepożądane drobnoustroje.
Pamiętajmy, że wiele środków (tych tańszych) to tak naprawdę zwykłe odświeżacze powietrza niemające właściwości dezynfekujących (lub mające minimalne ich pokłady). Oczywiście odświeżacze też są dobre, ale jako dodatek po oczyszczeniu układu, a nie zamiast.
Jak zastosować środek do czyszczenia klimatyzacji?
Sposobów jest wiele i zależą od danego preparatu. Najważniejsze to dokładnie i ze zrozumieniem przeczytać instrukcję obsługi. Niektóre środki stosuje się bezpośrednio do kratek nawiewu, inne aktywuje się i umieszcza w zamkniętej kabinie, włączając nawiew w obiegu zamkniętym. Są też takie, które aplikuje się bezpośrednio do parownika.

Na koniec warto wspomnieć opinie profesjonalistów na temat całego układu klimatyzacji. Przestrzegają oni by unikać wszelkich "złotych rączek" i "lodówkowców" nieposiadających właściwych narzędzi, ani materiałów, ani odpowiedniej wiedzy specjalistycznej.
Naprawa i obsługa klimatyzacji zarówno w maszynach rolniczych, jak i innych pojazdach, wymaga odpowiedniej aparatury i narzędzi. Podobno działania osób pozbawionych wiedzy są jedną z najczęstszych przyczyn uszkodzeń i awarii klimatyzatorów.
Komentarze